Wat je brein je vertelt:

De kracht van onbewuste overtuigingen

Heb je ooit gemerkt dat je in bepaalde situaties steeds op dezelfde manier reageert, zelfs als je dat niet wilt? Of dat je jezelf keer op keer in dezelfde patronen ziet vastlopen, zonder precies te begrijpen waarom? Wat als ik je vertel dat jouw brein hier een grote rol in speelt – en dat je er meer invloed op hebt dan je misschien denkt?

Ons brein is een ingenieus systeem. Het neemt informatie op, verwerkt het en maakt razendsnel keuzes voor ons – vaak zonder dat we ons daar bewust van zijn. Dit is een overlevingsmechanisme, een manier waarop we energie kunnen besparen en onszelf kunnen beschermen tegen gevaar. Maar hoewel dit systeem ons op veel manieren helpt, kan het ons soms ook tegenwerken. Hoe? Door de kracht van onbewuste overtuigingen.

De wetenschap achter onbewuste overtuigingen

Wetenschappers hebben aangetoond dat ons brein zo’n 95% van de tijd op de automatische piloot draait (Bron: Cognitive Neuroscience). Dit betekent dat de meeste beslissingen, gedachten en gedragingen die we vertonen, worden gestuurd door onbewuste processen. Deze onbewuste overtuigingen worden gevormd door onze ervaringen, opvoeding en de overtuigingen die we gaandeweg hebben overgenomen. Ze zijn als een verborgen besturingssysteem dat bepaalt hoe we de wereld zien en erop reageren.

Stel je voor dat je als kind vaak te horen kreeg dat je hard moest werken om iets te bereiken. Je brein heeft die boodschap misschien vertaald naar de onbewuste overtuiging dat je alleen waardevol bent als je constant presteert. Het resultaat? Zelfs als volwassene voel je de druk om altijd hard te werken, zonder echt te begrijpen waarom je nooit tevreden bent met wat je bereikt.

Waarom blijven we in dezelfde patronen vastzitten?

Als je je ooit hebt afgevraagd waarom je bepaalde patronen blijft herhalen, zelfs als ze je niet langer dienen, dan is de kans groot dat onbewuste overtuigingen een rol spelen. Deze overtuigingen zitten diep in je onderbewustzijn en bepalen hoe je denkt, voelt en handelt. Ze vormen als het ware een lens waardoor je de wereld bekijkt.

Een voorbeeld: als je de overtuiging hebt dat je niet goed genoeg bent, zal je brein deze gedachte constant bevestigen. Zelfs als je successen boekt, zal je brein ze interpreteren als ‘toevallig geluk’ in plaats van een resultaat van jouw vaardigheden. Je onbewuste overtuigingen houden je vast in een patroon dat je zelf moeilijk kunt doorbreken, simpelweg omdat je er niet bewust van bent.

Hypnose

Een onbekend terrein voor velen

Hoewel hypnose steeds meer erkenning krijgt, is het voor velen nog een onbekend terrein. Dit komt deels door collectieve overtuigingen die we als maatschappij hebben ontwikkeld. We zijn vaak geneigd te vertrouwen op traditionele, farmaceutische behandelingen omdat ze jarenlang de norm zijn geweest. Veel mensen beseffen echter niet dat de farmaceutische industrie een groot belang heeft bij het handhaven van deze afhankelijkheid. Er is een sterke prikkel om mensen ziek te houden en te blijven behandelen met medicatie, in plaats van de oorzaak van het probleem aan te pakken.

Wetenschappelijke studies hebben echter aangetoond dat hypnotherapie effectief kan zijn bij het aanpakken van een breed scala aan problemen, waaronder pijnbestrijding, angst, en trauma. Uit onderzoek gepubliceerd in de International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis blijkt dat hypnose zelfs effectiever kan zijn dan traditionele behandelingen in bepaalde gevallen (Bron: International Journal of Clinical and Experimental Hypnosis). 

Resultaten van hypnotherapie vergeleken met andere reguliere behandelingen

Om een idee te geven van hoe effectief hypnose kan zijn, kijken we naar drie veelgebruikte behandelingsmethoden en vergelijken we deze met hypnotherapie.

1. Hypnotherapie versus gesprekstherapie

Praten met een psycholoog of counselor is een van de meest gebruikelijke manieren om psychische problemen aan te pakken. Deze therapie richt zich voornamelijk op bewust inzicht in problemen en emoties. Hoewel gesprekstherapie voor veel mensen nuttig is, duurt het vaak langer voordat diepere onbewuste patronen worden blootgelegd.

Wetenschappelijk bewijs: Een studie gepubliceerd in Psychotherapy toont aan dat hypnotherapie bij angststoornissen vaak sneller resultaat oplevert dan gesprekstherapie alleen. Patiënten die hypnotherapie kregen, rapporteerden al na zes sessies significante verbetering, terwijl patiënten in gesprekstherapie gemiddeld 16 tot 20 sessies nodig hadden voor een vergelijkbaar resultaat (Bron: Psychotherapy).

2. Hypnotherapie versus cognitieve gedragstherapie (CGT)

Cognitieve gedragstherapie (CGT) richt zich op het veranderen van negatieve denkpatronen en gedragingen. CGT is zeer effectief bij angststoornissen en depressie, maar vereist vaak langdurige inzet en regelmatige sessies om blijvende resultaten te bereiken.

Wetenschappelijk bewijs: Uit onderzoek gepubliceerd in Behaviour Research and Therapy blijkt dat hypnotherapie gecombineerd met CGT de behandelingstijd met bijna 50% kan verkorten vergeleken met CGT alleen. Dit komt doordat hypnose sneller toegang biedt tot het onderbewuste, waar veel negatieve patronen zijn opgeslagen (Bron: Behaviour Research and Therapy).

3. Hypnotherapie versus medicatie (bv. antidepressiva)

Medicatie zoals antidepressiva en angstremmers worden vaak voorgeschreven om symptomen van psychische problemen te verlichten. Hoewel medicijnen in veel gevallen effectief zijn, behandelen ze vaak alleen de symptomen en niet de onderliggende oorzaak. Bovendien brengen ze vaak bijwerkingen en het risico op afhankelijkheid met zich mee.

Wetenschappelijk bewijs: Onderzoek toont aan dat hypnotherapie bij patiënten met depressie minstens zo effectief kan zijn als medicatie, maar zonder de bijwerkingen van medicijnen. Bovendien was de kans op terugval na hypnotherapie aanzienlijk lager. Een studie gepubliceerd in het Journal of Education and Health Promotion benadrukt dat hypnotherapie niet alleen helpt bij het reguleren van emoties en het verbeteren van je bewustzijn, maar ook dat patiënten na hypnotherapie minder vatbaar zijn voor terugval in vergelijking met traditionele medicatie. Lees de volledige studie hier.

Collectieve overtuigingen en de weg naar verandering

Ons denken en handelen worden sterk beïnvloed door wat we als maatschappij als “normaal” beschouwen. Deze collectieve overtuigingen werken vaak onbewust door in ons dagelijks leven. Een goed voorbeeld hiervan is de manier waarop we mentale gezondheid behandelen. Het is nog steeds gebruikelijk om symptomen te onderdrukken met medicatie,  in plaats van te kijken naar diepere oorzaken van het probleem. Dit is een overtuiging die door de farmaceutische industrie wordt versterkt en doorgegeven .

Wetenschappelijk bewijs: Hypnotherapie richt zich daarentegen op het veranderen van diepgewortelde overtuigingen en het doorbreken van oude patronen. Door direct in te werken op het onderbewuste, helpt hypnotherapie mensen om patronen te doorbreken die ze met bewuste inspanning niet kunnen veranderen. Deze methode is niet magisch of mysterieus, maar gebaseerd op wetenschappelijke principes zoals neuroplasticiteit – het vermogen van het brein om zich aan te passen en nieuwe verbindingen te vormen op basis van nieuwe ervaringen en inzichten. Volgens K. Bearer in het artikel “Unlocking the Vault: The Neuroscience Behind Hypnotherapy” maakt hypnotherapie gebruik van neuroplasticiteit om diepgewortelde overtuigingen en negatieve patronen te herschrijven in het brein. Lees meer hier. 

De keuze die je wel hebt

Het mooie aan ons brein is dat het kneedbaar is. Dit wordt neuroplasticiteit genoemd, en het betekent dat je hersenen in staat zijn om te veranderen – ook je onbewuste overtuigingen. Zodra je je bewust wordt van wat er onder de oppervlakte speelt, heb je de mogelijkheid om een nieuwe weg in te slaan.

Je brein geeft je signalen, maar uiteindelijk heb jij de keuze hoe je ermee omgaat. Door bewust te worden van je automatische reacties en overtuigingen, kun je beginnen met het herschrijven van je verhaal. 

Jouw brein als bondgenoot

Het is belangrijk om te onthouden dat je brein niet je vijand is – het probeert je te beschermen op basis van wat het geleerd heeft. Maar soms is het tijd om die lessen te herzien en nieuwe overtuigingen te vormen die je helpen om te groeien. Door jezelf bewust de kans te geven om te veranderen, kun je je leven op een andere manier gaan ervaren. En het goede nieuws? Het is nooit te laat om hiermee te beginnen.

Jij hebt altijd de keuze om te veranderen. Ook al voelt het soms alsof je vastzit in patronen waar je geen controle over hebt, dat is niet het geval. Jouw brein is in staat tot groei en aanpassing. Door bewust te worden van je onbewuste overtuigingen en actief aan de slag te gaan met nieuwe inzichten, kun je jouw leven positief beïnvloeden.